Jak wyglądałaby dzisiaj kultura i folklor Spisza, gdyby 27 lat temu nie powstała potrzeba pięlęgnowania naszej tożsamości, która przyjeła formę corocznego przeglądu, zmieniajac swoją nazwę na dzisiejsze "Spiskie Zwyki"?

Czy mielibyśmy tak liczne, młode pokolenie dzieci i młodzieży, które z dumą potrafiłoby śpiewać, opowiadać gawędy, grać na instumentach i przedstawiać spiskie zwyczaje?

"Spiskie Zwyki" to dużo więcej niż konkurs, gdzie młode pokolenie czuje dumę z bycia Spiszakami. To miejsce, gdzie folklor nadaje tożsamość, swoiste DNA i sprawia że wszystkie pokolenia uczestników, bez względu na to z której wioski pochodzą, stają się jedną wielką rodziną.

4 lutego 2017r. dwudniową imprezę kulturalną świętującą kulturę Spisza – "Spiskie Zwyki", rozpoczeli: Pani Krystyna Milaniak – Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Pan Jakub Jamróz – Wójt Gminy Łapsze Niżne. Na ten jeden dzień w roku, mury zamku Dunajec doświadczyły uczty folkloru Spisza, dzięki gościnności Pani Ewy Mazur - Dyrektor Zamku Dunajec w Niedzicy.

Członek jury, Pani Michalina Wojtas, tak podsumowała pierwszy dzień konkursu:

"Konkurs oceniam bardzo wysoko. Przez długi czas Spisz był bardzo mało znany. Dzięki "Spiskim Zwykom", ludzie przypominają sobie dawne śpiewy i to jest bardzo ważny walor tego spotkania.

Trzymają się tradycyjnych pieśni, może w zależności od regionu Spisza troszkę inaczej śpiewają. Jak to się mówi "co wieś to inna pieśń". Bardzo się cieszę, że tak dużo dzieci uczestniczy w tym konkursie, bo "czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci".

Ogromny sukces tego konkursu, to zasługa insturktorów, rodziców i dyrektorów ośrodków kultury którzy ich uczą. "Spiskie Zwyki", mają ogromną wartość w pielęgnowaniu i zachowaniu tradycji i to jest najważniejsze".

Sobotnie i niedzielne zmagania oceniała komisja w składzie: Aleksandra Szurmiak - Bogucka – etnomuzykolog, Michalina Wojtas – choreograf, Jadwiga Adamczyk - muzyk, przedstawiciel Małopolskiego Centrum Kultury ,,Sokół” w Nowym Sączu i Benedykt Kafel - etnograf, przedstawiciel Małopolskiego Centrum Kultury ,,Sokół” w Nowym Sączu

Komisja Artystyczna oceniająca 61 wystepów, wśród których było 20 instrumentalistów - skrzypków (w tym 11 dzieci, 6 młodzieży, 3 dorosłych), 15 śpiewaków (w tym 9 dzieci, 4 młodzieży, 2 dorosłych), 4 grup śpiewaczych (w tym 3 dzieci, 1 młodzieży), 18 gawędziarzy ( w tym 14 dzieci, 4 młodzieży) oraz 3 w kategorii mistrz-uczeń gry na skrzypcach i 1 w kategorii mistrz-uczeń śpiew, z terenu gmin: Bukowina Tatrzańska, Łapsze Niżne i Nowy Targ, odbywających się 4 lutego 2017r. podczas XXVII ,,Spiskich Zwyków”, postanowiła przyznać miejsca:

 

W konkursie solistów skrzypków:

 

Kategoria dziecięca:

Dwa równorzędne I miejsca – Marcin Bednar z Frydmana oraz Zuzanna Pietraszek z Krempach.

Trzy równorzędne II miejsca – Karol Knurowski z Dursztyna, Michał Brzyzek z Krempach, Gabriela Sołtys z Jurgowa.

Dwa równorzędne III miejsca – Emilia Brzyzek z Krempach, Filip Młynarczyk z Jurgowa.

Cztery wyróżnienia dla: Natalii Bogacz z Kacwina, Patryka Dydy z Kacwina, Karola Kuchty z Kacwina oraz Andrzeja Krupy z Jurgowa

 

Kategoria młodzieżowa:

I miejsce – Andrzej Milaniak z Niedzicy.

II miejsce – Jakub Ferko z Frydmana.

Trzy równorzędne III miejsca – Maksymilian Tażyk z Frydmana, Dominik Kikla z Czarnej Góry, Bartłomiej Wacław z Czarnej Góry,

oraz wyróżnienie Martyny Sołtys z Jurgowa.

 

Kategoria dorosłych:

Dwa równorzędne I miejsca – Grzegorz Kowalczyk z Łapsz Niżnych, Sylwester Fic z Łapsz Niżnych.

II miejsce – Patryk Kaczmarczyk z Trybsza.

 

 

W konkursie śpiewaków solistów:

 

Kategoria dziecięca:

Dwa równorzędne I miejsca – Ewa Wojtanek z Jurgowa, Karolina Bizub z Czarnej Góry.

II miejsce – Justyna Bogacz z Kacwina.

Trzy równorzędne III miejsca – Marta Sowa z Dursztyna, Arkadiusz Bednar z Frydmana, Zofia Bednar z Frydmana.

Trzy wyróżnienia dla: Emilii Sowa z Łapsz Niżnych, Pauliny Ganczar z Frydmana, Zofii Wacław z Czarnej Góry.

 

Kategoria młodzieżowa:

I miejsce – Łukasz Bryja z Łapsz Niżnych.

II miejsce – Julita Kapołka z Łapsz Niżnych, .

Dwa równorzędne III miejsca – Agnieszka Rusnak z Jurgowa, Julia Molitorys z Kacwina.

 

Kategoria dorosłych:

I miejsce – Judyta Ptak z Jurgowa.

II miejsce – Paulina Drążek z Niedzicy.

 

 

W konkursie grup śpiewaczych:

 

W kategorii dziecięcej:

I miejsca nie przyznano.

II miejsce - grupa śpiewacza z Jurgowa (Gabriela Rusnak, Zofia Wojtas)

Dwa równorzędne III miejsca – grupa śpiewacza z Dursztyna (Karolina Surma, Anna Sowa, Aleksandra Waradzyn, Julia Hornik, Marta Sowa), grupa śpiewacza z Krempach (Anna Sobolak, Wiktoria Sobolak).

 

W kategorii młodzieżowej:

I miejsce – grupa śpiewacza z Łapsz Wyżnych (Dawid Sołtys, Mateusz Sołtys, Piotr Sołtys, Karol Krzysik, Anna Krzysik, Julia Biegun, Aneta Gryglak, Katarzyna Brawiak)

W kategorii dorosłej:

 

 

W konkursie gawęd:

 

W kategorii dziecięcej:

 

Trzy równorzędne I miejsca – Anna Szpernoga z Kacwina, Marcel Miśkowicz z Trybsza, Krzysztof Stanek z Łapsz Niżnych.

Trzy równorzędne II miejsca - Szymon Wolski z Jurgowa, Karol Pojedyniec z Łapsz Niżnych, Bartłomiej Budz z Trybsza.

Sześć równorzędnych III miejsc – Emilia Szczechowicz z Łapsz Wyżnych, Natalia Bryja z Łapsz Niżnych, Gabriela Turkot z Trybsza, Marek Plewa z Frydmana, Eliza Dudas z Frydmana, Martyna Ganczar z Frydmana.

Dwa wyróżnienia dla Zbigniewa Kuruca z Łapszanki oraz Jadwigi Juras z Kacwina.

 

W kategorii młodzieżowej:

 

I miejsce – Anna Radecka z Kacwina.

Dwa równorzędne II miejsca – Patryk Sowa z Dursztyna, Aleksandra Domijan z Frydmana.

III miejsce – Kamila Jandura z Frydmana.

 

 

W konkursie gry na skrzypcach w kategorii mistrz - uczeń:

 

Dwa równorzędne I miejsca - Leszek Szewczyk – mistrz, uczniowie: Karol Knurowski, Szymon Sołtys, Aleksandra Sołtys, Michał Zygmund oraz Dominika Wnęk – mistrz, uczeń: Marcin Bednar.

Wyróżnienie dla Pauliny Gryglak – mistrz, uczniowie: Alicja Gryglak, Natalia Starostowicz.

 

 

W konkursie śpiew w kategorii mistrz - uczeń:

I miejsce – Maria Wnęk – mistrz, uczeń: Dominika Wnęk.

 

Do ogólnopolskiego konkursu Gawędziarzy, Instrumentalistów, Śpiewaków, Drużbów i Starostów weselnych ,,Sabałowe Bajania” w Bukowinie Tatrzańskiej Komisja wytypowała następujące osoby: W konkursie skrzypków z kategorii dziecięcej: Marcin Bednar z Frydmana oraz Zuzanna Pietraszek z Krempach.W kategorii młodzieżowej: Andrzej Milaniak z Niedzicy.

W kategorii dorosłych: Grzegorz Kowalczyk z Łapsz Niżnych oraz Sylwester Fic z Łapsz Niżnych.

W konkursie śpiewaków solistów z kategorii dziecięcej: Ewa Wojtanek z Jurgowa, Karolina Bizub z Czarnej Góry. W kategorii młodzieżowej: Łukasz Bryja z Łapsz Niżnych.W kategorii dorosłych: Judyta Ptak z Jurgowa.

W konkursie grup śpiewaczych w kategorii młodzieżowej: grupę śpiewaczą z Łapsz Wyżnych (Dawid Sołtys, Mateusz Sołtys, Piotr Sołtys, Karol Krzysik, Anna Krzysik, Julia Biegun, Aneta Gryglak, Katarzyna Brawiak).

W konkursie gawędziarzy z kategorii dziecięcej: Anna Szpernoga z Kacwina, Marcel Miśkowicz z Trybsza, Krzysztof Stanek z Łapsz Niżnych. W kategorii młodzieżowej: Anna Radecka z Kacwina.

Komisja Artystyczna po obejrzeniu 17 zespołów regionalnych, w tym 9 dziecięcych, 2 młodzieżowych i 6 w kategorii dorosłych, podczas XXVII „Śpiskich Zwyków” w dniu 5 lutego 2017r. przyznała następujące miejsca i nagrody pieniężne za najlepsze walory zawarte w prezentowanych programach:

 

Kategoria dziecięca:

 

Dwa równorzędne I miejsca i nagrody pieniężne w wysokości 500,00 zł otrzymują:

- Zespół „ Trybskie Dzieci” z Trybsza,

- Zespół „Mali Toniecnici” z Krempach.

 

Trzy równorzędne II miejsca i nagrody pieniężne w wysokości 400,00 zł otrzymują:

- Zespół „Dunajec” z Niedzicy,

- Zespół „Honaj” z Dursztyna,

- Zespół „Małe Jedlicki” z Łapsz Wyżnych.

 

Trzy równorzędne III miejsca i nagrody pieniężne w wysokości 300,00 zł otrzymują:

- Zespół „Frydmanianie” z Frydmana,

- Zespół „Łapsańskie Fijołecki” z Łapsz Wyżnych,

- Zespół „Ciardasie” z Czarnej Góry.

Wyróżnienie i nagrodę pieniężną w wysokości 150,00 zł otrzymuje zespół „Bystry Potok” z Kacwina

 

Kategoria młodzieżowa:

 

I miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 700,00 zł otrzymuje:

- Zespół „Czardasz” z Niedzicy.

II miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 600,00 zł otrzymuje:

- Zespół „Bystry Potok” z Kacwina.

 

Kategoria dorosła:

 

Dwa równorzędne I miejsca i nagrody pieniężne w wysokości 800,00 zł otrzymują:

- Zespół „Hajduki” z Łapsz Wyżnych,

- Zespół „Podhale - grupa spiska z Jurgowa”.

 

Trzy równorzędne II miejsca i nagrody pieniężne w wysokości 700,00 zł otrzymują:

- Zespół „Honaj” z Dursztyna,

- Zespół „Bystry Potok” z Kacwina,

- Zespół „ Zielony Jawor” z Krempach.

 

III miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 600,00 zł otrzymuje:

- Zespół „Frydmanianie” z Frydmana.

 

Nagrody pieniężne o łącznej wartości 2 000,00 zł ufundowane zostały przez Małopolskie Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu. Fundatorem pozostałych nagród jest Gminny Ośrodek Kultury w Łapszach Niżnych z siedzibą w Niedzicy.

Na Karpacki Festiwal Dziecięcych Zespołów Regionalnych w Rabce-Zdroju komisja kwalifikuje zespół „Trybskie Dzieci” z Trybsza z programem „Druciorz”.

Na Małopolski Konkurs Obrzędów, Obyczajów i Zwyczajów Ludowych – Pogórzańskie Gody komisja kwalifikuje zespół „Podhale - grupa spiska z Jurgowa” z programem „Ogrywanie mojek w Jurgowie”.

Komisja stwierdza, że poziom tegorocznego konkursu stał na bardzo dobrym poziomie. Prezentowane programy odtwarzały zwyczaje i obrzędy zakorzenione w kulturze spiskiej. Zachęcamy do większej ilości zabaw ruchowych ze śpiewem i do zróżnicowania ruchu tanecznego zgodnie z wiekiem i możliwościami dzieci. Apelujemy o wykorzystywanie tradycyjnych, oryginalnych instrumentów pastuszych w programach dziecięcych.

Na szczególne wyróżnienie zasługują tegoroczni konferansjerzy w osobach: Danuty Milaniak i Adama Świętego, którym gratulujemy debiutu.

N.N.