Grypy nie należy nigdy lekceważyć, a tym bardziej przechodzić. Można jej uniknąć lub lżej na nią chorować, jeśli się wcześniej zaszczepimy.

Grypa jest chorobą wirusową:

• grypa sezonowa — występuje co roku i wywołują ją wirusy występujące u ludzi
• grypa pandemiczna — nie zależy od pory roku i jest efektem jakiejś znacznej mutacji wirusa (np. świńska grypa, ptasia grypa).

Wirus grypy:

• szybko się zmienia 
• szybko się namnaża w organizmie
• łatwo się nim zarazić.

Trzeba pamiętać, że nie każda gorączka i kaszel to grypa. Grypa:

• rozwija się bardzo szybko (wirus szybko się namnaża)
• pojawia się wysoka gorączka, katar, kaszel, ból głowy
• chory odczuwa bóle mięśniowe
• towarzyszy jej ogólne uczucie osłabienia i rozbicia
• niekiedy pojawiają się wymioty i łagodna biegunka, u małych dzieci ból brzucha. 

Z uwagi na wysoką gorączkę u dzieci oraz fakt, że rozpoznanie grypy i odróżnienie jej od przeziębienia nie jest łatwe, należy zawsze skonsultować się z lekarzem. 

W razie podejrzenia grypy w żadnym wypadku nie należy chodzić do pracy, ale zostać w domu i odpoczywać. Teraz, kiedy dzięki e-zwolnieniu nie musimy już po wizycie u lekarza zanosić zaświadczenia do pracy, jest to proste. 

Przeczytaj o e-zwolnieniu

Grypa mija sama, zwykle po 7 dniach. Jednak czasami mogą pojawić się powikłania:

• wtórne bakteryjne zapalenie płuc 
• zapalenie oskrzelików (szczególnie u niemowląt i dzieci)
• zaostrzenie chorób przewlekłych, np. astmy, obturacyjnej choroby płuc, dolegliwości układu krążenia, niewydolności serca, choroby niedokrwiennej serca
• angina wywołana paciorkowcem
• sepsa (rzadko)
• bardzo rzadko (zwykle u dzieci) zespół Reye’a – zwykle związany z przyjmowaniem preparatów kwasu acetylosalicylowego
• zapalenie mięśnia sercowego
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• zapalenie mięśni
• niewydolność wielonarządowa (rzadko)
• encefalopatia
• poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego.

Grypa, zwłaszcza nieleczona, może skończyć się niepełnosprawnością, a nawet śmiercią. 

Lepiej zapobiegać zarażeniu

Żeby chronić siebie oraz innych wokół siebie przed grypą należy:

• zaszczepić się
• często myć ręce 
• nie kichać na ludzi
• nie zasłaniać kichnięcia dłonią, którą potem podajemy do przywitania 
• unikać przebywania w zatłoczonych miejscach (szczególnie w czasie nasilenia sezonu grypowego)
• unikać chorych lub w ich towarzystwie chronić się np. maseczką na twarzy
• unikać dotykania swoich oczu, nosa i ust rękami, którymi dotykaliśmy np. klamki, poręczy, pieniędzy
• pozostać w domu w przypadku objawów choroby
• zadbać o właściwą dietę, która wzmocni naszą odporność.

Szczepienia przeciwko grypie

Grypa będzie łagodniejsza, jeśli wcześniej zaszczepimy się przeciw grypie. To bardzo ważne, zwłaszcza w przypadku osób starszych, dzieci oraz osób z chorobami przewlekłymi, które mogą ciężko przechodzić grypę. 

Zaszczep się przeciwko grypie 

Szczepienie zaleca się każdemu, nawet małym dzieciom od 6. miesiąca życia.

Najlepiej zaszczepić się na początku sezonu grypowego, jesienią. Ważne, żeby to zrobić przed szczytem zachorowań, który w Polsce zwykle ma miejsce od stycznia do marca. Szczepienie należy zawsze skonsultować z lekarzem.

Ponieważ wirus grypy szybko się zmienia, co roku szczepionka ma nieco inny skład. Jest on opracowywany w oparciu o nowe szczepy wirusa, które wywołują grypę w danym sezonie. Pracuje nad nim sieć międzynarodowych laboratoriów, w Polsce zespół w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego — Państwowym Zakładzie Higieny.

To, że się zaszczepisz, nie oznacza wcale, że nie zachorujesz. Mimo to lepiej jest się szczepić, ponieważ szczepionka chroni przed ciężkimi powikłaniami, a także – w razie zachorowania — łagodzi przebieg choroby.

Po podaniu szczepionki odporność rozwija się w ciągu dwóch–trzech tygodni, a utrzymuje kilka miesięcy. Z powodu krótkiego okresu odporności oraz z powodu mutacji wirusa co roku trzeba się zaszczepić. 

Przeciwwskazania do szczepienia

• Nadwrażliwość na jakikolwiek składnik szczepionki
• ostre zakażenia
• dolegliwości przebiegające z gorączką. 

 

Niepożądane skutki szczepienia

Chociaż szczepionki przeciwko grypie produkowane są od dziesiątek lat, a liczne badania naukowe potwierdziły ich bezpieczeństwo nawet w takich grupach jak kobiety w ciąży, dzieci i osoby dorosłe z obniżoną odpornością, to bezpośrednio po szczepieniu mogą pojawić się takie objawy jak:

• ból i zaczerwienienie w miejscu ukłucia, które miną po maksymalnie dwóch dniach
• temperatura, bóle głowy, mięśni i stawów oraz ogólne złe samopoczucie, które miną samoistnie po dwóch dniach. 

Takie reakcje pojawiają się najczęściej u małych dzieci, które nigdy nie były szczepione.

Leczenie grypy

Jeśli zachorowałeś/aś na grypę, to poza lekami, które zaleci Ci lekarz, przestrzegaj następujących zasad:

• leż w łóżku, w cieple, odpoczywaj
• pij dużo wody
• śpij dużo.

Osoba chora powinna ograniczyć kontakt z innymi, żeby nie zarażała. 

Lekarz zapewne zaleci Ci leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, leki wykrztuśne na mokry kaszel, leki przeciwkaszlowe i na katar. 

Źródła:

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienia-na-grype

https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/nie-lekcewaz-grypy


5 prostych sposobów, aby ochronić się przed grypą, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego — Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2019
Szczepienia zalecane, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego — Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2018.
 

Szczepienia na grypę

Seniorzy, medycy, nauczyciele, studenci i osoby przebywające w placówkach opiekuńczych lub w nich zatrudnione mają prawo do darmowego szczepienia na grypę. Na swoim Internetowym Koncie Pacjenta znajdą wpis o przebytym szczepieniu

W czasie pandemii szczególnie wskazane jest zapobieganie zachorowaniu. Sezon zachorowań na grypę zaczyna się w październiku, a kończy w kwietniu.

Wirusem grypy łatwo się zakazić. Przenosi się drogą kropelkową, dlatego noszenie maseczek, częste mycie rąk i niedotykanie twarzy, kiedy jesteśmy poza domem, może dodatkowo ograniczać zakażenia.

Grypa:

• rozwija się bardzo szybko (wirus szybko się namnaża)
• pojawia się wysoka gorączka, katar, kaszel, ból głowy
• chory odczuwa bóle mięśniowe
• towarzyszy jej ogólne uczucie osłabienia i rozbicia
• niekiedy pojawiają się wymioty i łagodna biegunka, u małych dzieci ból brzucha.

Rozpoznanie grypy i odróżnienie jej od przeziębienia nie jest łatwe, należy zawsze skonsultować się z lekarzem.

W razie podejrzenia grypy w żadnym wypadku nie należy chodzić do pracy. Koniecznie trzeba zostać w domu i odpoczywać.

Zachorować na grypę może każdy, ale szczególnie ciężko przechodzą grypę:

• osoby powyżej 65. roku życia
• dzieci poniżej 5. roku życia
• kobiety w ciąży
• osoby z nadwagą/otyłością
• osoby z przewlekłymi chorobami: serca, płuc, niedoborami odporności (np. zakażenie wirusem HIV), cukrzycą, zastoinową niewydolnością serca.

Grypa mija sama, zwykle po 7 dniach. Jednak czasami mogą pojawić się powikłania, które mogą skutkować hospitalizacją lub nawet śmiercią.

Żeby chronić siebie oraz swoich bliskich przed grypą należy:

• zaszczepić się
• często myć ręce
• kichać w chusteczki lub w zgięcie łokciowe tak, aby nie przenosić wydzieliny na dłonie, którymi często dotykamy twarzy
• unikać przebywania w zatłoczonych miejscach (szczególnie w czasie nasilenia sezonu grypowego)
• unikać dotykania oczu, nosa i ust rękami, którymi dotykaliśmy np. klamek, poręczy, pieniędzy
• pozostać w domu w przypadku objawów choroby.

Jak nie zachorować na grypę – czytaj w artykule „Nie lekceważ grypy”.

Co warto wiedzieć o szczepieniu na grypę

Szczepienie przeciwko grypie nie chroni w 100 proc. przed zachorowaniem, ale dzięki niemu, nawet w przypadku wystąpienia choroby, jej przebieg będzie łagodniejszy.

Najlepiej zaszczepić się na początku sezonu grypowego, czyli jesienią.

Po podaniu szczepionki odporność rozwija się w ciągu dwóch–trzech tygodni i utrzymuje się 6–12 miesięcy.

Przez dwa dni po szczepieniu możesz mieć miejscowe zaczerwienienie i ogólne złe samopoczucie, które mijają samoistnie. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia po szczepieniu niezbędny jest kontakt z lekarzem.

Ponieważ wirus grypy szybko się zmienia, co roku szczepionka ma nieco inny skład. Jest on opracowywany w oparciu o nowe szczepy wirusa, które wywołują grypę w danym sezonie. Dlatego szczepić się należy co roku.

Kto ma prawo do bezpłatnego szczepienia

Szczepienie jest dobrowolne, ale zalecane. Zwłaszcza wtedy, jeśli ktoś ma niską odporność lub pracuje z osobami o zaburzonej odporności lub ma kontakt z wieloma osobami w pracy.

Prawo do bezpłatnego szczepienia mają:

• medycy i osoby zatrudnione w placówkach medycznych
• farmaceuci i pracownicy aptek
• diagności laboratoryjni
• nauczyciele akademicy i inne osoby prowadzące w uczelni zajęcia ze studentami lub z doktorantami oraz inne osoby zatrudnione w uczelni
• studenci i doktoranci uczestniczący w zajęciach z udziałem pacjentów
• osoby zatrudnione w organach Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej wykonujące czynności kontrolne lub inspekcyjne
• pracownicy pomocy społecznej, w tym zatrudnieni w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku
• pacjenci:
  • zakładu opiekuńczo-leczniczego
  • zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego
  • hospicjum stacjonarnego lub domowego
  • oddziału medycyny paliatywnej
• osoby przebywające w domu pomocy społecznej lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku
• nauczyciele i inne osoby pracujące w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce działającej w systemie oświaty, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, w ramach form opieki nad dziećmi w wieku do lat 3
• funkcjonariusze albo żołnierze: Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Celno-Skarbowej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Inspekcji Transportu Drogowego, straży ochrony kolei, straży gminnej (miejskiej) oraz członków ochotniczych straży pożarnych, ratowników górskich i wodnych wykonujących działania ratownicze
• Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego
• seniorzy, czyli osoby urodzone nie później niż w 1946 r.

Więcej o bezpłatnej akcji szczepień przeciw grypie na gov.pl

Jak się zaszczepić

Jeśli należysz do osób uprawnionych do bezpłatnego szczepienia, nie musisz prosić lekarza o receptę na szczepionkę ani umawiać się w przychodni. Wystarczy, że zgłosisz się do jednego z punktu szczepień wskazanego na mapie znajdującej się pod artykułem i umówisz na termin zabiegu. Przed szczepieniem należy wypełnić oświadczenie, a następnie porozmawiać z lekarzem kwalifikującym do zabiegu.

Pobierz oświadczenie przed szczepieniem na grypę

Zgłaszaj się na szczepienie zdrowy, bez objawów ostrej infekcji i wysokiej gorączki.

Nie ma potrzeby przerwy pomiędzy szczepieniami np. przeciw COVID-19 i przeciw grypie.

Jeżeli jesteś pracodawcą, prowadzisz przedszkole, szkołę lub dom pomocy społecznej, możesz umówić się z punktem na organizację szczepień Twoich pracowników, studentów lub podopiecznych.

Gdzie znajdziesz zaświadczenie o szczepieniu

Zaloguj się na Twoje Internetowe Konto Pacjenta, wybierz zakładkę „Profilaktyka”, a następnie „Szczepienia”, a zobaczysz zaświadczenie. Pojawi się ono na Twoim IKP zaraz po tym, jak punkt szczepień wpisze je do systemu.

Jak zalogować się na Internetowe Konto Pacjenta

W przypadku szczepienia przeciw grypie punkt szczepień nie wydaje zaświadczenia o szczepieniu.

 

                                                                            Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

                                                                      w Nowym Targu